محققان می گویند: خطر انعقاد و لخته شدن خون در مبتلایان به کرونا بالا رفته است و التهاب عضله قلبی، حمله به سیستم هدایتی ایجادکننده پالس و گشادی قلب با علامت تنگی نفس از عوارض حمله ویروس کرونا به سیستم قلبی و عروقی است.
ویروس کرونا سبب عوارض در بیماران قلبی می شود. کرونا روی اغلب اندامها اثر میگذارد و شانس انعقاد و لخته شدن خون در افراد مبتلا بیشتر است، لخته میتواند داخل عروق مغزی اتفاق بیفتد و منجر به سکته مغزی شود، لخته میتواند در داخل عروق قلبی شکل بگیرد و منجر به سکته قلبی شود یا حتی لخته در داخل عروق تغذیهکننده پا اتفاق افتد و پا به سمت سیاهشدگی برود، به طور کلی التهاب میتواند در اتمام ارگانها اتفاق بیفتد به همین جهت افراد باید تحت نظر پزشک از داروهای رقیقکننده خون استفاده کنند.
در کرونایی ها ممکن است پرده دور قلب دچار عارضه شود یا سیستم هدایتی ایجادکننده پالس مورد حمله قرار گیرد و فرد بیجهت دچار کاهش یا افزایش ضربان قلب شود.
ویروسهای بسیاری هستند که میتوانند به قلب حمله کنند و عارضه ناشی از ویروس به شکل نارسایی قلب خود را نشان دهد؛ یعنی یک فرد جوان مراجعه کند و بگوید من وقتی میخوابم، دچار تنگی نفس میشوم، وقتی پیادهروی میکنم، تنگی نفس دارم و دچار ورم پا شدهام و وقتی بررسی میکنیم میبینیم کارکرد قلب از ۶۰ تا ۶۵ درصد به ۲۰ تا ۲۵ درصد رسیده است و به این اختلال نارسایی قلبی میگویند.
در بیشتر موارد حمله قلبی، شریانهایی که خون را به قلب میرسانند دچار انسداد شده و یا خون لخته در آنها تشکیل خواهد شد. در صورتی که این گرفتگی رگها به اندازه کافی طول بکشند، خون به سلولهای عضله قلبی نرسیده و در نتیجه این سلولها خواهند مرد و چیزی جز بافت زائد غیرقابل برگشت از قلب باقی نخواهد ماند.
در بررسیهای اولیه پزشکی نیز تغییراتی در نوار قلب و افزایش آنزیم اختصاصی قلب ( تروپونین ) دیده میشود که بسیار مشابه به سکته قلبی ناشی از انسداد شرایین کرونر است اما زمانی که در این بیماران آنژیوگرافی عروق کرونر انجام میشود عروق ،سالم و عاری از انسداد هستند.
سندروم قلب شکسته شرایطی است که عضله قلب را به صورت برگشت پذیر ضعیف میکند. این سندروم بیشتر در اثر قرار گرفتن در معرض استرس و فشار روحی ناگهانی رخ داده اما افرادی که به صورت دائم تحت استرس باشند نیز در خطر ابتلا به آن قرار دارند. سندروم قلب شکسته معمولا به شناسایی عامل استرس زا و با برطرف کردن آن قابل درمان بوده اما در صورتی که جدی گرفته نشود میتواند نارسایی احتقانی قلب، فشار خون پایین، غش کردن، اختلالات ریتمی قلب و حتی مرگ را نیز در پی داشته باشد.
جالب است بدانید که «شکستن قلب » تنها اصطلاحی نیست که در اشعار یا فیلمهای عاشقانه به کار برده میشود. بیماری شکستن قلب یا اگر بخواهیم درستتر بگوییم، سندرم قلب شکسته، یک شرایط پزشکی بسیار جدی است که سلامت قلب را تحت تاثیر قرار میدهد. با وجود داشتن نام رمانتیک و شاعرانه، این بیماری چیزی نیست که به سادگی از کنار آن بگذریم و دست کم گرفتن آن میتواند آسیبهایی خطرناک برای سلامتی را به همراه داشته باشد
مشاهدات علمی همواره حاکی از آن بودند که حوادث و ناراحتیهای عاطفی میتوانند بر سلامت قلب تاثیرگذار باشند. در سال 1967 نیز مطالعاتی جدیتر جهت بررسی این مسئله صورت گرفت و نتایجی مبنی بر تایید آن نیز حاصل شد. با این حال، تا حتی تا چند سال بعد نیز شرایطی اختصاصی برای این شرایط در لغت نامه پزشکی تعریف نشده و آنچه که امروز به نام سندروم قلب شکسته یا کاردیومیوپاتی ناشی از استرس نامیده یا سندروم تاکوتسوبو (stress cardiomyopathy or takotsubo syndrome) و از سال 1990 به لیست بیماریهای قلبی افزوده شده است.
سندروم قلب شکسته میتواند سبب آسیب ناگهانی و برگشت پذیر عضله قلب شود. این بیماری در سنین بالا در خانمها شیوع بیشتری دارد و اغلب اما نه همیشه با استرس های جسمی یا روحی همراه و مربوط است.
علایم سندرم قلب شکسته بسیار شبیه به سکته قلبی است. بیماران از درد قفسه سینه و یا تنگی نفس شکایت دارند و در مواردی نیز دچار حالت سنکوب میشوند.
همانطور که عنوان شد، سندروم قلب شکسته معمولا در اثر استرس و ناراحتی احساسی ناگهانی به وجود میآید. عوامل تنش زای متعددی در ارتباط با این سندرم گزارش شدهاند که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
از نظر علمی، عوامل متعددی میتوانند در ایجاد سندرم قلب شکسته نقش آفرین باشند. در میان این عوامل، نقش گروهی از هورمونها که در جریان استرسهای روحی یا جسمی در جریان خون افزایش مییابند به میزان زیادی مورد توجه و مطالعه قرارگرفته است که «کاتکول آمینها» نامیده میشوند.
درشرایط معمول، افزایش این گروه هورمونها در جریان فرآیند استرس، باعث تنظیم و افزایش متناسب فشارخون، تنظیم و افزایش ضربان و قدرت انقباضی قلب و پاسخ متناسب عروق بدن به شرایط استرسزا میشود. به نظر میرسد در افرادی که دچار سندروم قلب شکسته هستند، افزایش نا متناسب کاتکول آمینها و یا پاسخ نا متناسب بدن به این افزایش، باعث اختلال در عملکرد عروق بدن، عضله قلب و بخصوص بطن چپ میگردد.
بعضی از مطالعات نقش عوامل ژنتیکی و خانوادگی را در این بیماری مطرح کردهاند. افراد با سابقه بیماری های روحی و عصبی نظیر سابقه بیماریهای اضطرابی و تشنج نیز بیشتر در خطر ابتلا به سندروم قلب شکسته قرار دارند
همانطور که عنوان شد، سندروم قلب شکسته سبب ضعف ناگهانی عضله قلب خواهد شد. اما این فرایند دقیقا چگونه اتفاق میافتد؟
زمانی که در معرض یک اتفاق استرسزا قرار میگیرید، بدن شما هورمونها و پروتئینهایی مانند آدرنالین و نورآدرنالین را به منظور کمک به کنترل استرس تولید میکند. البته، عضله قلب قادر به تحمل کردن مقادیر بالای این هورمونها که برای مبارزه با استرس تولید شدهاند نخواهد بود. آدرنالین زیاد میتواند سبب تنگی عروق کوچک قلب شود که به قلب خون رسانی خواهند کرد و همین مسئله میتواند میزان خونی که به قلب جاری میشود را به طور موقت کاهش دهد.
در برخی موارد نیز، آدرنالین به صورت مستقیم به سلولهای قلب متصل شده و سبب میشود که مقادیر بالای کلسیم وارد این سلولها شوند. این حجم بالای کلسیم در تپیدن قلب اختلال ایجاد کرده و ضربان نامنظم را در پی خواهد داشت.
گفتنی است که تاثیرات آدرنالین بر روی قلب معمولا موقتی و برگشت پذیر است و معمولا بین چند روز تا یک هفته قلب به طور کامل از آن ریکاروی خواهد شد.همانطورکه اشاره شد سندروم قلب شکسته معمولا باعلایم درد قفسه سینه و تنگی نفس ظاهر میشود. علاوه بر اینها، برخی دیگر از بیماران مبتلا به این بیماری ممکن است دچار بینظمی ضربان قلب شکسته، شوک قلبی یا ایست ناگهانی قلبی شوند.
در مرحله اول، پزشکان سعی میکنند عامل استرسزایی که موجب بروز سندرم قلب شکسته شده است را ریشه یابی کنند. پس از آن، اقدامات اولیه شامل نوار قلبو تست آنزیمهای قلبی صورت گرفته و تشخیص نهایی قلب شکسته از طریق اکو کاردیوگرافی در این بیماران تایید میشود. لازم به ذکر است که در حدود پانزده درصد موارد کاردیومیوپاتی ناشی از استرس، به طور همزمان بیماری عروق کرونر نیز مشاهده میشود.
عطسه قلب را متوقف نمی کند
علیرغم باور عمومی، قلب در هنگام عطسه از حرکت باز نمی ایستد و به احتمال زیاد به دلیل فشاری که هنگام عطسه به قفسه ی سینه وارد می شود یک ضربان قلب حس نمی شود.
قلب بر خلاف سایر اندام ها، خودش ترمیم نمی شود
بر خلاف دیگر اندام ها و بافت های بدن، قلب آسیب دیده نمی تواند خودش بهبود پیدا کند، اما اندام ها و بخش هایی مانند پوست و استخوان بعد از بریدگی و یا شکستگی در جهت ترمیم خود تلاش می کنند.
به همین دلیل درمان فوری یک حمله ی قلبی ضروری است و هر یک دقیقه که بگذرد، تسکین قلب دشوارتر می شود.
قلب بزرگ تر همیشه بهتر نیست
قلب بزرگ تر همیشه به معنی پمپاژ بیشتر و قوی تر خون نیست و اغلب نشانه ای از یک مشکل است. برخی افراد با عضلات بزرگ و غیرطبیعی قلب به دنیا می آیند. این وضعیت به نام کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک معروف است و یکی از دلایل مرگ ناگهانی در ورزشکاران بر اثر مشکل قلبی می باشد.فشار خون کنترل نشده و شرایط مشابه نیز می تواند به افزایش اندازه قلب منجر شود.
در هر سنی هر نیم کیلوگرم اضافه وزن به قلب آسیب می رساند
علائم بیماری قلبی از جمله ضخیم بودن ماهیچه ی قلب در کودکان چاق بیشتر دیده می شود. وزن اضافی موجب آسیب جدی به قلب و احتمالا داشتن یک زندگی کوتاه و مرگ زودرس خواهد شد.
بیماری قلبی می تواند به بهتر شدن سلامت قلب کمک کند
گاهی ابتلا به بیماری قلبی و درمان و مراقبت های بعد از آن موجب بهتر شدن وضعیت سلامت قلب حتی نسبت به گذشته می شود. اغلب مردم پس از انجام یک جراحی قلب، ورزش منظم و تغذیه ی سالم را پیش می گیرند.
مشکل جنسی می تواند نشان از اختلال قلبی باشد
اختلالات جنسی مانند اختلال نعوظ یک پرچم قرمز برای مشکلات قلبی است و فرد نیاز به تست قلب پیدا خواهد کرد. دلیلش هم عدم خونرسانی به عروق کوچک دستگاه تناسلی مردان است که ممکن است نشان از آسیب دیدگی یک رگ بزرگتر باشد.اما از طرفی رابطه ی جنسی منظم می تواند با کم کردن استرس احتمال ابتلا به مشکلات قلبی را کاهش دهد.
خنده برای قلب خوب است
خنده موجب تعدیل هورمون های استرس، کاهش التهاب شریان ها و افزایش کلسترول خوب یا HDL می شود که خود موجب بهبود یافتن عملکرد قلب شده و اثری 24 ساعته دارد.
می توان با یک متر نواری، سلامت قلب را سنجید
یک نوار متر را دور کمر خود بگیرید. اگر اندازه ی دور کمرتان بیشتر یا کمتر از نصف قدتان بود، شما مستعد ابتلا به بیماری های قلبی هستید.
مشروبات الکلی به قلب آسیب می رساند
نوشیدن مشروبات الکلی منجر به آسیب دیدگی عروق و ابتلا به بیماری های قلبی می گردد.
قلب به سرعت رعد و برق می تپد
یک سیکل قلبی (شامل انقباض و پمپاژ خون و سپس آرام شدن ماهیچه) که ما به آن ضربان قلب می گوییم 0.8ثانیه طول می کشد.
قلب در محلی که شما فکر می کنید قرار نگرفته است
از آنجایی که همه ی مردم دنیا گمان می کنند قلب در سمت چپ بدن قرار گرفته است، هنگام خواندن سرود ملی دست شان را روی آن قرار می دهند، ولی قلب در جایی درست زیر استخوان جناق است و فقط کمی به سمت چپ کج شده است.
طول عروق خونی شگفت انگیز است
اگر تمام عروق خونی بدن را در یک مسیر مستقیم قرار دهیم، طول آن چیزی حدود 96560.64 کیلومتر خواهد بود که می توان آن را 2 دور دورِ کره ی زمین پیچید.
میزان پمپاژ خون توسط قلب باورنکردنی است
هر فرد سالمی حدود 6 لیتر خون در بدنش دارد. در طول یک عمر متوسء قلب حدود یک میلیون بشکه خون را پمپاژ می کند.
قلب شما با محیط زیست مرتبط است
با بالارفتن میزان آلاینده های هوا، شاهد بیشترین تعداد افراد بستری شده به علت مشکل قلبی در بیمارستان ها هستیم. طبق بررسی ها بیشترین حملات قلبی جدی در روزهایی با هوای آلوده اتفاق می افتد.ممکن است نشانه های بیماری قلبی با آنچه شما فکر می کنید متفاوت باشد.
بیشترین حملات قلبی با علائم خفیف مانند درد قفسه ی سینه آغاز می شوند. سوزش سردل، حالت تهوع، درد فک یا بازو، تنگی نفس و تنگی و درد قفسه ی سینه از علائمی هستند که بیشتر مردم از آن اطلاعی ندارند.
پا می تواند از یک حمله ی قریب الوقوع قلبی خبر دهد
یکی دیگر از پرچم های قرمز مشکلات قلبی و عروقی افزایش اندازه ی کفش است. وقتی قلب با شکست مواجه می شود، بدن سعی در حفظ آب بدن می کند که موجب تورم پاها می گردد.
غم و اندوه در دوران کودکی منجر به حملات قلبی در سال های بعدی می شود
به عنوان مثال کودکانی که اعضای خانواده شان زندانی است و یا مشکلاتی استرس زا را در این دوران تجربه می کنند، در بزرگسالی به دلیل افزایش هورمون استرس یا همان کورتیزول با احتمال بیشتری به حمله ی قلبی دچار می شوند.
آیا قلب هم می تواند اندوهگین شود؟
هر اتفاق عاطفی ناگهانی می تواند باعث مشکلی به نام سندروم قلب شکسته شود که به آن کاردیومیوپاتی ناشی از استرس نیز می گویند.قلب بزرگ تر همیشه به معنی پمپاژ بیشتر و قوی تر خون نیست و اغلب نشانه ای از یک مشکل است.موجی از هورمون های استرس مانند آدرنالین موجب بزرگ شدن بخشی از ماهیچه ی قلب به طور موقت می شود که قدرت پمپاژ آن را کاهش می دهد.
این مشکل با حمله ی قلبی متفاوت است، زیرا در طی آن هیچ شریانی مسدود نمی شود، اما به ندرت و در موارد جدی می تواند کشنده باشد.این مشکل بعد از چند هفته به طور خودبه خود رفع می شود، اما پزشک می تواند با تجویز داروهای مسدودکننده ی بتا به قلب کمک کند.
وزن قلب از یک بطری نوشابه کمتر است
قلب شما به اندازه مشت و وزن آن حدود 283.5 گرم می باشد، یعنی کمتر از وزن یک قوطی نوشابه ی گازدار! قلب دارای چند شیر است که با باز و بسته شدن اجازه ی ورود یا خروج جریان خون را می دهند.
قلب شما یک فعال همیشگی است
قلب در هر روز حدود صدهزار بار می تپد، یعنی در طول عمر 70 ساله، حدود دو ونیم میلیارد بار.ممکن است تمرینات ورزشی ضعیف نشان از یک مشکل قلبی باشد.تمرینات ورزشی نه تنها در بهبود عملکرد قلب بسیار موثرند، بلکه می تواند یک روش برای چک کردن سلامت قلب نیز به حساب بیاید.
بر خلاف آنچه همه فکر می کنند قلب در سمت چپ بدن قرار نگرفته است، بلکه درست زیر استخوان جناق است و فقط کمی به سمت چپ کج شده است.اگر شما در مدت چند جلسه ورزش متوجه شدید که نمی توانید مانند گذشته حرکات را به خوبی انجام دهید، با پزشک مشورت نمایید.این مشکل نشان می دهد قلب شما قادر به پمپاژ کامل خون نیست و می تواند یکی از نشانه های اولیه ی بیماری قلبی باشد.
سرطان قلب به ندرت رخ می دهد
سرطان قلب به ندرت حتی در کشورهای پرجمعیت دیده می شود. علتش این است که سلول های ماهیچه ای قلب تقریبا غیرقابل تقسیم هستند و به همین دلیل اگر جهش سرطان زایی هم در ژنوم (محتوای ژنتیکی) یک سلول قلب رخ داده باشد، قابل تکثیر و ایجاد توده ی سرطانی نیست و احتمال رخ دادن آن بسیار کم است.
با این حال سرطان در نقاط دیگر بدن می تواند به قلب آسیب برساند، یعنی با متاستاز، سرطان به قلب هم گسترش می یابد. به علاوه شیمی درمانی و درمان های دیگر هم ممکن است به بافت آن آسیب وارد کند.